MÜSAHİBƏLƏR
Azərbaycan qarşıya qoyduğu bütün hədəflərə çatacaq
-Jalə xanım, bildiyimiz kimi, ABŞ Prezidenti Co Bayden 24 aprel tarixli bəyanatında uydurma “erməni soyqırımı” ifadəsini işlədib. Türkiyə və Azərbaycanda ABŞ prezidentinin bu addımı kəskin etirazla qarşılanır. Sizcə, belə bir addımın atılmasında məqsəd nədən ibarətdir?
-Son bir neçə günümüz yenə zəngin hadisələrlə, tarixi mesaj və bəyanatlarla, açılışlarla yadda qaldı. İstər dünyamızda, istər ətrafımızda, istərsə də ölkəmizdə gündəm mövzuları çox zəngin oldu.Təbii ki, bir parçası, tərkib hissə olduğumuz üçün dünya gündəmini məşğul edən bir çox mövzular, məsələlər bu və ya digər dərəcədə ölkəmizi də ilgiləndirdi, əhatələndirdi. Birinci ondan başlayaq ki, aprelin 24-də ABŞ prezidenti Co Bayden tarixi həqiqətlərə və faktlara göz yumaraq, çıxışında “erməni soyqırımı” ifadəsini səsləndirdi. Bununla da ABŞ tarixində, xüsusilə də, son 40 ildə bu saxta və uydurma məsələni dilə gətirən ikinci dövlət başçısı oldu. Bu bəyanatı, bu ifadəsilə də həm ölkəsinin imicinə, dünyadakı nüfuzuna zərbə vurdu, həm də tarixi müttəfiqi olan qardaş və dost Türkiyə ilə münasibətləri ciddi şəkildə zədələdi. Eyni zamanda, Azərbaycanla münasibətlərə xələl gətirdi. Bəli, dünyanın iki-üç supergücündən birinin ali dövlət rəhbərinin belə yanlışlığa və tarixi xətaya yol verməsi qəbuledilməz və bağışlanmazdır. Çünki dünyada “erməni soyqırımı” deyilən bir məsələ yoxdur. Əgər soyqırımı məsələsi bunları belə düşündürürsə, soyqırımına məruz qalmış bir xalq, qövm olaraq, dəqiq ünvanı göstərə, təqdim edə bilərik ki, kim soyqırımı edib, kim soyqırımına məruz qalıb. Bəli, soyqırımı tarixi-bəşəri cinayətdir, onu kim törədirsə, cəzaya və lənətə layiqdir, ancaq burada ünvan səhv salınmamalı, fakt və faktlar saxtalaşdırılmamalı, hədəf yayındırılmamamlıdır.
Bəli, soyqırımı görmək istəyənlər istər qardaş Türkiyənin, Türk xalqının tarixinə, yaşanmışlarına nəzər salsınlar, həm də Azərbaycan xalqının, Azərbaycan türklərinin bir əsrdən çoxdur başına gətirilənlərə diqqət yetirsinlər. Onda görərlər ki, kim, hansı xalq soyqırımına, qətliamlara məruz qalıb, kim, hansı xalq soyqırımı-vəhşət törədib. Bəli, soyqırımına, vandalizmə, barbarizmə məruz qalan bizlərik-Türkiyə və Azərbaycan türkləri, bu soyqırımı aktlarını, insanlıq dramlarını da həyata keçirənlər məhz dünyanın “əzabkeş”, “yazıq”, “məzlum” kimi tanıdıqları ermənilər, onları bizim üzərimizə körükləyənlərdir. 1918-ci ilin mart qırğınları, Bağanis Ayrım, Qarakənd, Xocalı, Umudlu, Qaradağlı, Meşəli, Cəmilli, Ağdaban, Ballıqaya, Başlıbel soyqırımları, vandalizmləri, daha neçə-neçə insanlıq dramları məhz bizə qarşı törədilib, bizə yaşadılıb, özü də məhz erməni qaniçənləri, onların Şimallı-Cənublu, Qərbli-Şərqli havadarları tərəfindən. Ona görə də soyqırımı “axtarışı”nda olanlar bu faktlardan danışsınlar, özlərini lallığa, karlığa və korluğa vurmaqdan qurtarsınlar, həqiqətin, olanların gözünə dik baxsınlar. Amma nə yazıqlar ki, “axtarış”da olanlara bunlar sərf etmir, bunlar lazım deyil. Onlara öz məkrli siyasətlərini planlamaq və həyata keçirmək üçün uydurma, saxta “erməni soyqırımı” lazımdır. Amma indiyə qədər heç nəyə nail ola bilmədikləri kimi, bundan sonra da heç nəyə nail ola bilməyəcəklər, “bomba”ları öz əllərində partlayacaq yenə. Nə qardaş və dost Türkiyəni, nə də onunla qoşa addımlayan Azərbaycanı öz məhvərindən qoparmaq, öz yolundan sapdırmaq mümkün olacaq. Necə ki, indiyədək mümkün olmayıb, bundan sonra mümkün deyil və olmayacaq! Heç təsadüfi deyil ki, Baydenin son bəyanatı Türkiyə və Azərbaycanı bir daha bir-birinə yaxınlaşdırdı, pərçimlədi! İki qardaş və dost dövlət yenə “İki dövlət-bir millət” olduğunu, həmrəyliyini nümayiş etdirdi və hər kəsə bir daha yerini tanıtdı. Elə həmin gün, aprelin 24-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev ilə Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında telefon danışığı oldu. Telefon danışığı əsnasında dövlət başçıları ABŞ Prezidenti C.Baydenin qondarma “erməni soyqırımı” ilə əlaqədar verdiyi bəyanatını qınadılar. Bu qərarın yanlış olduğunu qeyd edən Prezident İlham Əliyev onu tarixi səhv adlandırdı.
Dövlətimizin başçısı Azərbaycanın bu bəyanatı qəbuledilməz hesab etdiyini vurğuladı.Söhbət zamanı Prezident İlham Əliyev açıqlamanın regionda yaranmaqda olan əməkdaşlıq meyillərinə ciddi zərər vurduğunu bildirdi. Dövlətimizin başçısı Azərbaycanın hər zaman Türkiyənin yanında olduğunu qeyd etdi. Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan dəstəyə və ifadə etdiyi mövqeyinə görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkürünü bildirdi. O da Türkiyənin hər zaman Azərbaycanın yanında olduğunu diqqətə çatdırdı. Dövlət başçıları Azərbaycan ilə Türkiyə arasında qardaşlıq və dostluq münasibətlərinin bütün sahələrdə yüksələn xətt üzrə inkişafından məmnunluqlarını ifadə etdilər. Bəli, növbəti dost və qardaş həmrəyliyi, birgəliyi, vahidliyi! Bəli, bizi biz, bizi həmrəy, bizi güclü edən də elə budur.
Bizdən qorxmalarının, bizim üzərimizə əyri-üyrü yollarla saldırmalarının da səbəbi elə budur! Yəni, bir andaca həmrəy, güclü, tək ürək, tək yumruq olmağımız, bir-birimizə pərçimlənməyimiz! Bəli, biz birlikdə güclüyük, birlikdə də Güclü və Müzəffər olacağıq. Yolumuzun üzərinə nə qədər daş-kəsək töksələr belə, alınmayacaq, niyyətləri baş tutmayacaq.
-Bir neçə gün öncə Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev BMT-nin Asiya və Sakit okean üçün İqtisadi və Sosial Komissiyasının 77-ci sessiyasında çıxış etdi. Bu çıxışın əhəmiyyətini necə dəyərləndirirsiniz?
- Bəli, bu həftənin ilk günü, bazar ertəsi BMT-nin qərargahı Tailandda yerləşən Asiya və Sakit okean üçün İqtisadi və Sosial Komissiyasının “Asiya və Sakit okean hövzəsində regional əməkdaşlıq vasitəsilə böhranlardan sonra daha güclü inkişafın təmin olunması” mövzusuna həsr edilən 77-ci sessiyası öz işinə başladı.Sessiyanın Asiya və Sakit okean regionu ölkələrinin dövlət və hökumət başçılarının çıxışları seqmentində də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin videoformatda çıxışı təqdim olundu. Bu çıxışda dövlət başçımız bütövlükdə dünyamızı maraqlandıran, narahat edən məsələlərlə bağlı bir daha həm özünün, həm də Azərbaycanın müfəssəl, mükəmməl, birmənalı mövqeyini ortaya qoydu. Çıxışında istər bir ildən çoxdur dünyanı başına götürən koronavirus pandemiyasına, istərsə də 32 illik qanlı Qarabağ münaqişəsinə toxunan ölkə rəhbəri növbəti dəfə açıq, aydın mesajlarını, xəbərdarlıqlarını ifadə etdi. Bildirdi ki, Azərbaycan pandemiyaya qarşı qlobal fəaliyyətin səfərbər edilməsi səylərinin önündə gedir. Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatının sədri qismində 2020-ci ilin may ayında Qoşulmama Hərəkatının koronavirusla mübarizəyə həsr edilmiş Zirvə toplantısının təşəbbüskarı olmuş və onu uğurla həyata keçirmişdir. Bizim təşəbbüsümüzlə ötən ilin dekabr ayında BMT Baş Assambleyasının dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində xüsusi sessiyası keçirilmişdir.
Həmçinin, “vaksin millətçiliyi”, vaksinlərin inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında ədalətsiz bölgüsü bizi dərindən narahat etmişdir və etməkdədir. Çünki dünyada mövcud vaksinlərin 53 faizi 30-dan çox zəngin dövlət tərəfindən sifariş edilmişdir. Azərbaycan isə həm Qoşulmama Hərəkatının sədri kimi, həm də milli səviyyədə dünyada vaksinlərin ədalətli bölgüsü və vaksinlərin inkişaf etməkdə olan və ən az inkişaf etmiş ölkələr üçün əlçatanlığının təmin edilməsi istiqamətində mübarizəsini davam etdirir və etdirəcək.
Eyni zamanda, 2020-ci ilin sentyabrın 27-də Ermənistan Silahlı Qüvvələrimizi və dinc sakinlərimizi ağır artilleriya atəşinə tutaraq Azərbaycana qarşı irimiqyaslı hərbi təcavüzə başlamışdır. Azərbaycan isə öz vətəndaşlarını qorumaq üçün əks-hücum əməliyyatına başlamaq məcburiyyətində qalmışdır. Nəticədə də Azərbaycan özü BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrini və beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərini icra etmiş, tarixi ədaləti və ərazi bütövlüyünü bərpa etmişdir. Beləliklə, 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Ermənistan silahlı qüvvələri tamamilə darmadağın edilmişdir. Ermənistan 2020-ci il noyabrın 10-da kapitulyasiya aktını imzalamağa məcbur edilmiş, 32 illik Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi sona çatmışdır. Artıq qanlı münaqişə tarixdə qalmışdır. Hazırda isə Qalib ölkə olaraq, qarşımızda işğaldan azad olunmuş ərazilərdə tamamilə dağıdılmış şəhər və kəndlərin, bütün mədəni və dini abidələrin bərpası kimi nəhəng vəzifə dayanır. Yenidənqurma prosesi çərçivəsində “ağıllı şəhər”, “ağıllı kənd” və “yaşıl enerji” konsepsiyalarından istifadə olunacaq. “Mən dost ölkələrdən olan şirkətləri işğaldan azad olunmuş, Lüksemburqdan dörd dəfə böyük olan ərazidə irimiqyaslı yenidənqurma işlərinə dəvət edirəm”-deyən Ali Baş Komandan onu da bildirmişdir ki, dövlət rəhbəri olaraq, bu yaxınlarda növbəti on il üçün sosial-iqtisadi inkişafla bağlı milli prioritet müəyyən edib və buraya rəqabətli insan kapitalı və müasir innovasiyalar məkanı, işğaldan azad olunmuş ərazilərə böyük qayıdış, təmiz ətraf mühit və “yaşıl artım” ölkəsi də daxildir. Çünki Azərbaycan regionda dayanıqlı sülh və təhlükəsizliyi təmin etmək arzusundadır.
Azərbaycan Şərq-Qərb, Şimal-Cənub, Şimal-Qərb nəqliyyat dəhlizləri kimi regional bağlantı layihələrinin icrasına mühüm töhfə vermişdir. Hazırda biz Azərbaycan ərazisindən Asiyanı Avropa ilə birləşdirən Şərq-Qərb dəhlizinin tərkib hissəsi olacaq “Zəngəzur nəqliyyat dəhlizi” üzərində çalışırıq. Bu dəhliz Azərbaycana Avrasiyanın nəqliyyat və logistika mərkəzi kimi mövqeyini gücləndirməyə imkan verəcək. Asiya və Sakit okean hövzəsindən olan tərəfdaş ölkələr də bu regional layihənin potensialını nəzərdən keçirə bilərlər. Biz sözümüzü dedik, öz səmimi mövqeyimizi ortaya qoyduq, indi seçim, qərar onlarındır!
-Cənab Prezident işğaldan azad olunmuş Cəbrayıl və Zəngilan rayonlarına son səfəri zamanı da mühüm mesajlar verdi. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?
- Müzəffər Ali Baş Komandan, Qalib Sərkərdə, xalqının Xilaskar oğlu-ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev növbəti dəfə işğlaldan azad olunmuş bölgələrimizə-Cəbrayıl və Zəngilanımıza səfər etdi. Bu səfərdə yenə də onun yol yoldaşı ən yaxın və ən sadiq silahdaşı Mehriban xanım Əliyeva oldu. Ali Baş Komandanla ölkənin Birinci xanımı və Birinci vitse-prezidenti 6-ci dəfə Qarabağımıza səfərlərini gerçəkləşdirdilər və bununla növbəti dəfə tarix yazdılar, növbəti dəfə Qələbələrimizin üzərinə Qələbələr, Zəfərlərimizin üzərinə Zəfərlər əlavə etdilər! Bu səfər də əvvəlki səfərlər kimi, zəngin açılışlarla, Ali Baş Komandanın tarixi mesaj və bəyanatları ilə bol-zəngin oldu, yadda qaldı. Prezident İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva və qızları Leyla Əliyeva Cəbrayıl rayonunda Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi hissəsinin açılışnda iştirak etdi, eyni zamanda, dövlət başçımız Zəngilanın 1-ci, 2-ci, 3-cü Ağalı kəndlərini əhatə edən birinci “Ağıllı kənd” layihəsinin, Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının, Zəngilan-Horadiz avtomobil yolunun təməlini qoydu. Həmçinin, səfər zamanı dövlət başçımız Zəngilan sakinləri ilə görüşdü.
Ölkə rəhbəri Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi hissəsinin açılışında çıxışı zamanı bir daha məğlubiyyətə uğradılmış qüvvələrə, Ermənistana və onun havadarlarına xəbərdarlıq etdi. Bildirdi ki, əfsuslar olsun Ermənistanda baş qaldıran revanşist qüvvələr yenə də bizə qarşı ittihamlarla çıxış edərək, növbəti dəfə ərazi iddiası irəli sürürlər. “Onlara, bax, buradan xəbərdarlıq etmək istəyirəm ki, bu çirkin əməllərdən əl çəksinlər, yoxsa onların axırı pis olacaq. Biz Vətən müharibəsi dövründə kimin kim olduğunu göstərdik. Dəmir yumruq düşmənin başını əzdi. Bu yaxınlarda Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin Zəngilan istiqamətində bizim sərhədçilərimizə qarşı edilən hərbi təxribat sonuncu belə cəhd olmalıdır. Biz təmkin göstərərək bu təxribata cavab vermədik”-deyən Ali Baş Komandan bir daha qətiyyətli şəkildə bildirdi ki, bu, sonuncu xəbərdarlıqdır. Əgər bir daha buna oxşar cəhd göstərilərsə, düşmən yerindəcə məhv ediləcək. Biz öz sərhədimizi qoruyuruq və bundan sonra da qoruyacağıq. Hər bir ölkənin sərhədi onun dövlət rəmzlərindən biridir. Azərbaycan öz sərhədlərini, ərazi bütövlüyünü tam bərpa edib və heç kim, heç bir qüvvə onun sərhədlərini, ərazi bütövlüyünü bundan sonra poza bilməz. Bu, mümkün deyil və mümkün olmayacaq!
Eyni zamanda, Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanının təməlatma mərasimində çıxışı zamanı dövlət başçısı bəyan etdi ki, adıçəkilən hava limanının uçuş-enmə zolağı üç kilometrə bərabər olacaq. Bu hava limanı bütün növ təyyarələri, o cümlədən ağır yük təyyarələrini qəbul etməyə qadir olacaq. Bununla yanaşı, azad edilmiş torpaqlarda ikinci hava limanının tikintisinə start verilib. Artıq Füzuli Beynəlxalq Hava Limanının tikintisi uğurla gedir. Bu il Füzuli hava limanının uçuş-enmə zolağı istismara veriləcək. Beləliklə, biz bu il ilk təyyarələri Füzulidə qəbul edə biləcəyik. Həmçinin, Zəngilan rayonunun coğrafi yerləşməsi və burada olan imkanlar təbii ki, Zəngilanı beynəlxalq nəqliyyat-logistika mərkəzinə çevirmək üçün imkanlar yaradır. Bu baxımdan da, təsadüfi deyil ki, hava limanı məhz Zəngilanda inşa ediləcək. Çünki coğrafi vəziyyətə baxdıqda hər kəs görə bilər ki, Füzuli, Zəngilan və ondan sonra Laçın rayonunda inşa ediləcək üçüncü beynəlxalq hava limanı bütün Qarabağ və şərqi Zəngəzur zonasını Zəngilan daxil olmaq şərtilə əhatə edəcək. Buradan dəmir yolu, avtomobil yolu keçəcək, Naxçıvana yol açılacaq. Əlbəttə ki, Zəngilanın gələcək uğurlu sosial-iqtisadi inkişafı üçün bu hava limanının böyük rolu olacaq. Bununla bərabər, Horadizdən Ağbəndə qədər dəmir yolu çəkiləcək. Ondan sonra Zəngəzur dəhlizi ilə dəmir yolu Naxçıvan Muxtar Respublikasına qədər uzadılacaq. Zəngilan coğrafi nöqteyi-nəzərdən Şərqi Zəngəzur bölgəsinə aiddir və Şərqi Zəngəzurda yerləşir. Qərbi Zəngəzur da bizim tarixi torpaqlarımızdır və o torpaqlardan Zəngəzur dəhlizi keçəcək. Beləliklə, Azərbaycanın əsas hissəsi Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə dəmir yolu vasitəsilə birləşəcək. Bəli, bunlar bizim növbəti- böyük hədəflərimizin tərkib hissəsi və bir parçasıdır. Və indiyə qədər olduğu kimi, bundan sonra da Qalib Azərbaycanla və Qalib Sərkərdə ilə bir-bir hədəflərimizə çatacağıq.