Xəbərlər
Yeni Qanun ölkədə çoxşaxəli islahatlar prosesinə uyğun siyasi sistemin təkmilləşməsinə xidmət edir
Vüqar İsayev
Yeni Azərbaycan Partiyası Göygöl rayon təşkilatının sədri
Bu gün ölkəmizdə hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu prosesi, ictimai-siyasi institutlaşma tendensiyası uğurla davam etdirilir. Məhz “Siyasi partiyalar haqqında” yeni Qanunun qəbul edilməsi bunun əyani təzahürüdür.
Çoxpartiyalı sistemin daha da inkişafı və siyasi sistemin təkmilləşdirilməsi baxımından atılan bu addım çox təqdirəlayiqdir və Azərbaycanda siyasi plüralizmin hökm sürdüyünü təcəssüm etdirir.
“Siyasi partiyalar haqqında” yeni qanunun qəbul edilməsi zamanın tələbindən və günümüzün reallığından irəli gəlir. Çünki 1992-ci ildə qəbul olunmuş qanun müasir tələblərlə ayaqlaşmırdı və ötən 30 il ərzində ictimai-siyasi həyatımızda, siyasi münasibətlərdə baş verən mühüm dəyişikliklər yeni qanunun qəbul olunmasını zəruri etmişdir.
Geniş müzakirələrdən sonra qəbul edilən yeni Qanun ölkədə demokratik təsisatların inkişafı, siyasi sistemin təkmilləşdirilməsi və müasirləşdirilməsi, siyasi münasibətlərin demokratik və sağlam əsaslar üzərində qurulması baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Demokratik prinsiplər əsasında hazırlanmış yeni Qanunda siyasi partiyaların ictimai müzakirələr zamanı səsləndirdiyi fikirlər, təkliflər öz əksini tapıb. O cümlədən yenilənmiş layihədə sənədlərin toplanması ilə bağlı müddət artırılıb, partiyanın təsis edilməsi, qeydiyyatı, sənədlərin yoxlanılması ilə bağlı rəqəmlər azaldılıb. Müzakirələr zamanı bəzi məqamlarla bağlı narahatçılıq doğuran məsələlər aradan qaldırılıb. Müxtəlif platformalarda geniş müzakirələrin təşkil edilməsində məqsəd qanun layihəsinin Konstitusiyaya və Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasına uyğun olmasına, habelə birləşmək azadlığı hüququnu özündə ehtiva etməsinə nail olmaq olub. Məhz bu məqsədlə də müzakirələr zamanı siyasi partiyalar və ictimaiyyət nümayəndələrinin səsləndirdiyi fikirlər qanun layihəsinə edilən dəyişikliklərdə öz əksini tapıb.
Qanun layihəsində olunan dəyişikliklərdən, siyasi partiyanın dövlət qeydiyyatına alınması üçün üzvlərin sayının 10 mindən 5 minə endirilməsi siyasi azadlığı tərənnüm edir və partiya yaratmaq imkanını asanlaşdırır. Eyni zamanda, qanunda 3 faizlik baryerin də götürülməsi seçki prosesinə marağı artırmaq, siyasi rəqabəti gücləndirmək, sivil mübarizə aparmaq, seçiciləri partiyalara cəlb etmək baxımından yaradılmış əlverişli şəraitdir. Bu baxımdan Qanun layihəsinin 25.2.4 və 25.2.5-ci maddələri olduqca mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Həmçinin, siyasi partiyanın dövlət qeydiyyatına alınmadan fəaliyyət göstərməsinə yol verilmir. Siyasi partiyanın bütün xalqın adından danışmaq və bütün xalqın adından müraciət etmək hüququ olmayacaq. Siyasi partiya öz orqanları və struktur qurumları, partiyanı təmsil etmək səlahiyyətinə malik olan vəzifəli şəxs, partiyanın adından qərarlar qəbul etmək səlahiyyətinə malik olan vəzifəli şəxs, partiyanın fəaliyyətinə nəzarət etmək səlahiyyətinə malik olan vəzifəli şəxs, həmçinin qeyd edilmiş subyektlər tərəfindən nəzarətin həyata keçirilməməsi nəticəsində partiyanın adından rəsmi olaraq hərəkət edən üzvü tərəfindən qanunun pozulmasına görə cavabdehlik daşıyacaq. Şübhəsiz ki, yeni qanun Azərbaycanda həyata keçirilən islahatlar fonunda formalaşan yeni siyasi sistemin tələblərinə cavab verəcək mütərəqqi bir sənəddir. Hazırlanan sənədin ictimai əhəmiyyəti və onun siyasi sistemdə yaradacağı dəyişikliklər ictimaiyyət tərəfindən müsbət qiymətləndirilir.
Bəli, “Siyasi partiyalar haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunu demokratik inkişaf yolunda atılmış uğurlu addımlardan biridir və bu, ölkəmizin milli inkişafının bariz nümunəsi kimi səciyyələndirilir. Yeni qanunda siyasi partiyanın anlayışı, partiyaların təsis edilməsi və ləğvinin əsasları, qeydiyyata dair tələblər, partiyanın maliyyələşməsi, dövlət tərəfindən maliyyə yardımı, ianələrlə bağlı məsələlər və digər məqamlar da əksini tapır.
Əminliklə deyə bilərik ki, “Siyasi partiyalar haqqında” yeni qanunun qəbulu ölkədə həyata keçirilən çoxşaxəli islahatlar prosesinə uyğun olaraq mövcud siyasi sistemin təkmilləşməsinə xidmət edəcək, siyasi münasibətlərin inkişafına, partiyaların cəmiyyət həyatında iştirakçılığının artmasına böyük töhfələr verəcək.