YENİ AZƏRBAYCAN PARTİYASI

Yeni Azərbaycan Partiyası dünənin, bu günün və gələcəyin partiyasıdır!
ÜZVLƏRİN SAYI  : 0
BİZƏ YAZIN

Xəbərlər

Bakı-Roma geostrateji tərəfdaşlığı: regional təhlükəsizlik və çoxşaxəli əməkdaşlıq amili

Nurlan Həsənov

Milli Məclisin deputatı

Sentyabrın 30-da Bakıda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və İtaliya Prezidenti Sercio Mattarella arasında keçirilən görüşlər və mətbuata verilən bəyanatlar iki ölkə arasındakı tərəfdaşlıq münasibətlərinin çoxşaxəli inkişafını bir daha nümayiş etdirir. İtaliya Prezidentinin bu səfəri həm diplomatik əlaqələri, həm də enerji, iqtisadi, humanitar və mədəni sahələrdə praktiki əməkdaşlıq imkanlarını dərinləşdirib.

Azərbaycan–İtaliya münasibətləri uzunmüddətli və səmimi qarşılıqlı etimada əsaslanır. 2015-ci ildə imzalanmış Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamə və 2020-ci ildə Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq sənədləri bu münasibətləri hüquqi və institusional əsaslarla möhkəmləndirmişdir. Dövlət başçıları arasında keçirilən müntəzəm görüşlər strateji məsələlərdə qarşılıqlı anlaşma yaratmaqla yanaşı, konkret layihələrin həyata keçirilməsinə də zəmin hazırlayır. Diplomatik sahədə bu əlaqələr rəsmi səviyyədə, həmçinin beynəlxalq forumlar, regional təşəbbüslər və humanitar proqramlarda qarşılıqlı dəstək kimi özünü göstərir. Bu baxımdan, iki ölkə arasındakı diplomatik münasibətlər digər dövlətlər üçün nümunəvi model kimi dəyərləndirilir.

Enerji sahəsində Azərbaycan–İtaliya əməkdaşlığı həm regional, həm də qlobal səviyyədə strateji əhəmiyyət daşıyır. Trans-Adriatik Boru Kəməri (TAP) layihəsi çərçivəsində 2020-ci ildən etibarən Azərbaycan qazı İtaliyaya ixrac olunur. Bu faktorlar Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə, enerji resurslarının diversifikasiyasına və sabit qiymət siyasətinə mühüm töhfə verir. Azərbaycan qazının coğrafi əhatəsi və boru kəmərləri vasitəsilə ixrac həcmi dünyanın qabaqcıl ölkələri arasında ən yüksək səviyyədədir. Dövlətimizin başçısının bəyanatda vurğuladığı kimi, Azərbaycan nefti İtaliyanın neft balansında birinci yerdə, Azərbaycan qazı isə ikinci yerdədir: “Yəni, bu əməkdaşlıq həm güclü tərəfdaşlıqdan xəbər verir, həm də biz uzun illər etibarlı tərəfdaşlar kimi bir-birimizi dəstəkləmişik. Əgər bu səmimi münasibətlər olmasaydı, qarşılıqlı inam olmasaydı, bu layihələrin həyata keçirilməsi mümkün olmazdı”.

Eyni zamanda, elektrik enerjisinin Avropaya ixracı üzrə planlaşdırılan layihələr, Xəzərin dibi ilə Orta Asiyadan Azərbaycana və oradan Avropa məkanına elektrik ötürülməsi tərəfdaşlığın gələcəkdə daha geniş və strateji səviyyədə inkişaf edəcəyini göstərir. Enerji sahəsindəki bu əməkdaşlıq həm iqtisadi fayda, həm də regional sabitliyin təmin olunması baxımından əhəmiyyətlidir.

İtaliya Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşlarından biri olaraq iqtisadi sahədə uzunmüddətli əlaqələrin inkişafına böyük töhfə verir. Qarşılıqlı ticarət dövriyyəsi ildən-ilə artmaqda davam edir, sənaye, kənd təsərrüfatı, qida texnologiyaları və logistika sahələrində yeni layihələr həyata keçirilir. Bu əməkdaşlıq həm də regional iqtisadi inteqrasiyanın dərinləşməsinə və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılmasına imkan yaradır. İtaliyanın ölkəmizdə investisiya layihələri həm texnologiya transferinə, həm də müasir sənaye və xidmət sahələrinin inkişafına stimul verir. Nəticədə, iqtisadi əməkdaşlıq həm ölkələrin strateji tərəfdaşlığını möhkəmləndirir, həm də regional inkişaf üçün model yaradır.

İki ölkə münasibətlərinin humanitar və akademik müstəvidə inkişafı İtaliya–Azərbaycan Universitetinin yaradılması ilə özünün parlaq ifadəsini tapır və gələcək nəsillər üçün davamlı əməkdaşlıq platforması formalaşdırır. 2020-ci ildə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə təməli qoyulan bu universitet ADA Universiteti ilə İtaliyanın beş aparıcı ali təhsil müəssisəsi arasında əməkdaşlıq çərçivəsində fəaliyyət göstərir. Universitetdə 538 bakalavr və 102 magistr tələbəsi müxtəlif ixtisaslar üzrə təhsil alır. Tədris proqramları mühəndislik, memarlıq, dizayn, kənd təsərrüfatı, qida texnologiyaları və menecment sahələrini əhatə edir. Müasir laboratoriyalar, tədris emalatxanaları və praktiki təcrübə imkanları tələbələrin yüksək səviyyəli bilik və bacarıqlar əldə etməsinə şərait yaradır. Burada təhsil alan tələbələr gələcəkdə Azərbaycan və İtaliya arasında mədəni, elmi və sosial sahələrdə qarşılıqlı əlaqələrin elçilərinə çevriləcəklər, bu isə tərəfdaşlığın davamlılığını təmin edir.

Azərbaycan–İtaliya münasibətləri yalnız siyasi və iqtisadi sahələrdə deyil, həm də mədəni əməkdaşlıq baxımından geniş imkanlar yaradır. Musiqi, kino, teatr və incəsənət sahələrində həyata keçirilən layihələr iki ölkə arasında qarşılıqlı anlayışı və mədəni inteqrasiyanı gücləndirir. Bu tərəfdaşlıq regionda sabitlik və etimad mühitinin möhkəmləndirilməsi baxımından nümunəvi model təşkil edir. İtaliya təcrübəsinin ölkəmizdə tətbiqi mədəni layihələrdə və akademik təşəbbüslərdə yeni imkanlar açır, gənc nəsil arasında qarşılıqlı anlayış və əməkdaşlıq ruhunu gücləndirir.

Dövlətlərarası tərəfdaşlığın gələcək perspektivləri enerji, iqtisadi, humanitar və mədəni sahələrdə əməkdaşlığın dərinləşməsini və faydalı layihələrin həyata keçirilməsini təmin edir. Qarşılıqlı etimad və uzunmüddətli tərəfdaşlıq regional stabilliyin və strateji əməkdaşlıq modelinin formalaşmasına xidmət edir. Yeni investisiya təşəbbüsləri, innovativ proqramlar, elmi-tədris layihələri və mədəni inteqrasiya perspektivləri tərəfdaşlığın gələcəkdə daha da genişlənəcəyini göstərir. Bu münasibətlər praktiki layihələrdə, real əməkdaşlıq və qarşılıqlı dəstəkdə özünü göstərir.

DİGƏR Xəbərlər Arxiv