Xəbərlər
Tarixi Zəfərdən inkişafa aparan yol
Meydanəli Yolçiyev
YAP Daşkəsən rayon təşkilatının sədri
Prezident İlham Əliyevin 31 iyul 2023-cü il tarixli Sərəncamı ilə 20 noyabr - Ağdam Şəhəri Günü kimi qeyd olunur. 20 noyabr Azərbaycanın tarixi, mədəni və strateji baxımdan seçilən bölgələrindən biri olan Ağdam üçün xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Həmin gün, Ağdamın zəngin irsini və müasir Azərbaycan cəmiyyətindəki rolunu qeyd etmək, şəhərin yenidən qurulması və inkişafı istiqamətində əldə olunan uğurları xatırlamaq üçün böyük önəm daşıyır.
Ağdam şəhəri 18-ci əsrin sonlarında Qarabağın qədim və strateji ərazilərindən biri kimi formalaşıb. “Ağdam” sözü “işıqlı yer”, “günəşli məkan” mənasını verir və bu, şəhərin həm təbii gözəlliyini, həm də strateji yerləşməsini əks etdirir. Şəhər uzun əsrlər boyunca Qarabağın iqtisadi, mədəni və siyasi mərkəzlərindən biri olub.
19-cu əsrdə Ağdam bölgəsi ticarət və sənətkarlıq mərkəzi kimi tanınıb. Qarabağın çay plantasiyaları, ipəkçilik, üzümçülük və kənd təsərrüfatı sahələrində Ağdamın böyük töhfəsi olub. XX əsrdə isə şəhər, Azərbaycanın ən mühüm sənaye və mədəniyyət mərkəzlərindən birinə çevrilib.
1993-cü ildə Ermənistan tərəfindən işğal edilən Ağdam şəhəri, bu dövrdə böyük dağıntılara məruz qaldı. İşğal nəticəsində şəhərin tarixi-mədəni irsi, o cümlədən məşhur Cümə məscidi, qədim qəbiristanlıqlar və digər mədəniyyət abidələri dağıdıldı. Ağdamın işğalı Azərbaycan xalqının tarixi yaddaşında dərin iz buraxdı və şəhər uzun müddət “Qafqazın Xirosiması” kimi tanındı.
2020-ci ilin Vətən müharibəsi nəticəsində, 10 noyabr tarixində imzalanmış Üçtərəfli Bəyanata əsasən, Ağdam rayonu və eyni adlı şəhər işğaldan azad edildi. Bu tarixi hadisə Azərbaycanın milli suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün bərpası istiqamətində mühüm mərhələ oldu.
Azadlıqdan sonra Ağdam şəhəri yenidən qurulma mərhələsinə qədəm qoydu. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Ağdamda genişmiqyaslı tikinti və bərpa işlərinə start verildi. Şəhər “ağıllı şəhər” konsepsiyası əsasında yenidən planlaşdırıldı. Ağdamın yeni inkişaf konsepsiyası Azərbaycanın tarixi irsinin müasir inkişafla harmoniyasını təmin etmək məqsədi daşıyır.
Ağdamın mədəniyyət və tarixi irsinin bərpası, şəhərin yenidən qurulmasının əsas elementlərindən biridir. Məşhur Qarabağ xanəndələrinin, musiqiçilərin və şairlərin yetişdiyi bu torpaq Azərbaycan mədəniyyətində əvəzolunmaz rol oynayıb.
Hazırda Ağdam şəhərində tarixi məkanların bərpası istiqamətində mühüm addımlar atılır. Cümə məscidi, məzarlıqlar, tarixi muzeylər və digər mədəni obyektlər yenidən bərpa edilir. Ağdam, yaxın gələcəkdə Azərbaycanın və dünyanın diqqətini çəkən mədəniyyət və turizm mərkəzinə çevriləcək.
Ağdamın yenidən qurulması prosesi zamanı infrastruktur layihələri xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Şəhərdə müasir yollar, enerji və su təminatı sistemləri, yaşayış kompleksləri və sənaye parkları inşa olunur. Ağdam Sənaye Parkı, Qarabağın iqtisadi dirçəlişində mühüm rol oynayacaq layihələrdən biridir. Burada yaradılan müəssisələr, Azərbaycanın qeyri-neft sektorunun inkişafına böyük töhfə verəcək.
Eyni zamanda, kənd təsərrüfatı da Ağdamın iqtisadiyyatında mühüm rol oynayır. Üzümçülük, taxılçılıq və heyvandarlıq ənənələri müasir texnologiyalar əsasında bərpa edilir. Bu sahələrdə həyata keçirilən layihələr Ağdamın gələcəkdə Azərbaycanın kənd təsərrüfatı mərkəzlərindən birinə çevrilməsini təmin edəcək.
20 noyabr, Ağdam üçün tarixi və mənəvi baxımdan xüsusi əhəmiyyətə malik bir gündür. Bu tarix, şəhərin keçmişinə hörmət, bu gününə dəyər və gələcəyinə inam simvoludur. Ağdamın yenidən qurulması və inkişafı, təkcə bu şəhərin deyil, bütövlükdə Azərbaycanın tarixi ədalətinin bərpa olunmasının təntənəsidir. Ağdamın gələcəyi, onun yenidən regionun mədəniyyət, sənaye və iqtisadi mərkəzlərindən birinə çevrilməsi ilə daha da işıqlı olacaq.