Xəbərlər
Ana dilinin hər tərəfli inkişafı Ulu Öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır
Bayram Aslanov
YAP İdarəHeyətinin üzvü, YAP Gəncə şəhər təşkilatının sədri
Hər bir xalqın kökü ana dilindən başlanır. Tarixin sərt sınaqlarından alnıaçıq çıxan Azərbaycan xalqının ana dilinin hərtərəfli inkişafı, dövlət dili kimi tətbiqi işinin təkmilləşdirilməsi, diplomatiya aləminə yol açması, dünyanın ən mötəbər tribunalarından eşidilməsi, nüfuzunun yüksəlməsi dünya şöhrətli siyasətçi, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Məhz, Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xalq qarşısında ən böyük xidmətlərindən biri kimi tarixə yazılıb.
Ulu Öndər Heydər Əliyev XX əsrin 70-ci illərinin ortalarında, ana dili məsələsinin təbliği ilə məşğul olmaq cəsarət tələb etdiyi bir dövrdə dil məsələsində öz mövqeyini çox cəsarətlə, qətiyyətlə gündəmə gətirib. Bu qətiyyətin nəticəsi idi ki, Ulu Öndər Heydər Əliyev 1969-cu il noyabrın 1-də F.E.Dzerjinski adına klubda (indiki Şəhriyar adına klub) indiki BDU-nin 50 illik yubiley tədbirində ana dilində nitq söylədi. Öz doğma dilində söylənilən nitq təkcə o günə və o zamana hesablanmış bir addın deyildi. Bu tarixi çıxış o zaman üçün bütün əsarət altında olan dövlətlərə və xalıqlara sosial mesaj idi. Bu tarixi cıxış dilimizi, dinimizi, adət-ənənəmizi, tariximizi, kimliyimizi və azərbaycançılıq ideologiyamızı dünəndə, bu gündə, sabahda yaşadacayıq mesajı idi.
Milli qürurumuzu özümüzə qaytaran, bizə Azərbaycanı məhz Onun kimi sevməyi öyrədən, dünyanın ən nəhəng siyasətçiləri sırasında dayanan böyük azərbaycanlı, Ümummilli Lider kimi əbədilik qazanan Heydər Əliyev deyirdi: “Mənim üçün hər şeydən əziz mənim xalqımdır, mənim Vətənimdir, mənim torpağımdır”. Dahi şəxsiyyət Azərbaycan dilini xalqımızın mənəvi sərvəti, dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyinin sarsılmaz təməli, müstəqilliyimizin başlıca rəmzləri ilə eyni səviyyədə qiymətləndirirdi.
“Azərbaycan dili bu gün dərin fikirləri ilə ən incə çalarlarınadək, olduqca aydın bir şəkildə ifadə etmək qüdrətinə malik dillərdəndir. Azərbaycan dilinin bugünkü inkişaf səviyyəsi göstərir ki, Azərbaycan xalqı dünyanın ən qədim xalqlarındandır”. Böyük qürurla bu sözləri söyləyən Ulu Öndər Heydər Əliyev hələ Sovet İttifaqı dövründə, mərkəzin ciddi müqavimətinə baxmayaraq, respublikamızda Azərbaycan dilinin dövlət dili statusunun 1978-ci il Konstitusiyasında əks olunmasına nail olur. 1978-ci il aprelin 2-də IX çağırış Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası Konstitusiyasının layihəsi və onun ümumxalq müzakirəsinin yekunlarına həsr olunmuş VII sessiyasında məruzə ilə çıxış edən Ulu Öndər Heydər Əliyevin təklifi ilə 73-cü maddəni aşağıdakı redaksiyada vermək təklif olunur: “Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının dövlət dili Azərbaycan dilidir.” Dahi şəxsiyyətin bu təşəbbüsü 1978-ci il 21 apreldə qəbul olunmuş Azərbaycan SSR Konstitusiyasında öz əksini tapır. Beləliklə, Ulu Öndər Heydər Əliyev gələcək müstəqil dövlətçiliyin milli rəmzlərindən birini məharətlə qoruyur.
Ana dilimizin saflaşdırılması və zənginləşdirilməsi istiqamətində çox mühüm addımlar atıb, Azərbaycan dilinin inkişafı və qorunması məqsədilə əhəmiyyətli sənədlər imzalayan dünyaşöhrətli, dahi rəhbərin 2001-ci il 9 avqust tarixli “Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili gününün təsis edilməsi haqqında” tarixi fərmanı beynəlxalq aləmdə Azərbaycan dilinin mövcudluğuna yeni nəfəs gətirdi. Bundan sonra hər il ölkəmizdə 1 avqust - Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü kimi böyük təntənə ilə qeyd edilir.
Ümummilli Lider Heydər Əliyev tərəfindən əsası qoyulan Ana dilinin inkişafı siyasəti Prezident cənab İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Ölkə rəhbərinin dövlət dilimizin inkişaf perspektivlərinin müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı imzaladığı tarixli sərəncamlar Azərbaycan dilinə olan qayğının bariz nümunəsidir.
“İnkişaf etmiş zəngin dil mədəniyyətinə sahib olan xalq əyilməzdir, ölməzdir, böyük gələcəyə malikdir. Ona görə də xalqımıza ulu babalardan miras qalan bu ən qiymətli milli sərvəti hər bir Azərbaycan övladı göz bəbəyi kimi qorumalı, daim qayğı ilə əhatə etməlidir”. Ümummilli lider Heydər Əliyevin söylədiyi kimi hər bir azərbaycanlının müqəddəs borcu Ana dilini qoruyaraq gələcək nəsillərə çatdırmaqdır.